Hoe je je flow vindt in kumite

Als je net start met het trainen van karate kan het sparren nog onwennig voelen.Je krijgt een verdedigingshouding aan gemeten door je Sensei. Je verdedigt je zo goed als je kunt, komt voorzichtig met een (tegen)aanval. Iets later kun je beter ontwijken en probeer je combinaties uit. Maar, je zult een hele tijd denken: “Ik ben hier nog niet zo goed in.” Of: “Ik weet niet wat ik sta te doen.”

Die adrenaline
Toch, gaat het sparren je steeds beter af. Je weet je staande te houden. En het lukt je zelfs te ‘scoren’: je raakt iemand in de buik. Weer later lukt dat je nog gecontroleerd ook. Met snelheid. Experimenterend met combinaties in technieken. De adrenaline giert door je lijf als je hoge trap goed uit de verf komt. Als je snel genoeg bent, creatief genoeg bent. En op momenten veeg je het zweet van je voorhoofd en voel je de blauwe plekken op je arm. Leren knokken is leren knokken. Met je hart al bonkend in je keel. Na iedere partij raap je jezelf bij elkaar. Je groet de ander af en kijkt uit naar je volgende trainingspartner.

Alle facetten doen er toe
Het sparren evolueert met de tijd. Door gewoon te blijven trainen. Al die facetten van karate te doorlopen. De basis, kata, partneroefeningen. Er elke keer weer zijn. Trainen en ervaring opdoen. Je hebt de verandering vaak niet eens door. Tot op het moment dat je terugkijkt. Zoals ik dat nu mag doen. Ik train jiyu kumite (sparren), met mijn verstand op nul. Het begint en het eindigt.

Instinctief bewegen
Ik reageer op mijn partner en mijn partner op mij. Maar ik ben niet bezig hem te verslaan. Ik ben niet bezig hem hard te raken. We trainen samen. In een doorgaande stroom van technieken bewegen we om elkaar heen. Instinctief en bijna ritmisch weer ik de zijne af en daarop volgt er altijd een initiatief van mijn kant. Niet per sé om en om, wel doorgaand. Ik gebruik mijn hele lichaam, ik maak me groter of kleiner, beweeg om mijn partner heen, naar hem toe van opzij. Het gaat automatisch. Vanuit ontspannenheid èn vanuit een flow.

Bewegingen gaan sneller dan gedachten
En terwijl ik in die flow zit, is er geen moment dat ik aan iets anders denk, dan precies aan dat waar ik mee bezig ben. Als mijn aandacht zou verzwakken krijg ik direct een tik die me bij de les houdt. Tot in mijn diepste vezel ben ik alert, ben ik aanwezig. Zit ik in het moment. Ervaar ik mezelf, in mijn lichaam. En zie ik die ander, ook in diepe concentratie. Het is wonderlijk hoe mijn lichaam vanzelf beweegt en reageert. De bewegingen gaan sneller dan gedachten over die bewegingen kunnen vormen.

Eraan overgeven
Mensen met minder ervaring zijn niet voor niets weleens letterlijk aan het worstelen met zichzelf. Nog te veel in hun hoofd, hebben nog (net) niet genoeg getraind en kunnen zich dan ook nog niet compleet aan het kumite overgeven. Dat is compleet logisch. Het vergt ten eerste ervaring, en vervolgens daarop leren vertrouwen. De enige manier vooruit, is stapjes blijven maken, blijven trainen.

Los van het ego
Inherent aan die ervaring, komt ook het meer en meer loskomen van het ego. Niet meer bang zijn om foutjes te maken. Als ik iets incasseer, dan ontvang ik met een lach. Dat was goed van de ander gezien, goed gevoeld. Ik moedig de ander aan. Doorgaand in die ontspannen flow. We geven elkaar inzichten in blinde vlekken. Maar we ervaren daarin ook kansen. De kans om een treffende techniek te maken, de kans je kumite te verbeteren.

Karate gaat om ontwikkeling
De kans je eigen karate te blijven ontwikkelen. Het vergroten van je reactiesnelheid, en tegelijkertijd effectieve technieken te kunnen uitvoeren, onder volledige controle. Daarom, is het trainen van de basis zo belangrijk. Je geaard te leren verplaatsen. Technieken met kracht en snelheid in te trainen. Zodat je in het kumite een goede basis-bewegingskwaliteit hebt, die je in de flow kunt inzetten.

Fundamentals van persoonlijk leiderschap
Karate gaat met respect, om van elkaar te leren, met elkaar te trainen. Om het ervaren van die flow, het ervaren van je lichaam en je gemoedstoestand tijdens het trainen. Volledig in het moment zijn. Je kunnen aanpassen aan situaties, wendbaar zijn. Je ontwikkelen. Zien hoe ver je kunt komen als je doorzet. Maar ook duidelijk je grenzen aan kunnen geven als het toch te hard gaat. Het zijn fundamentals van persoonlijk leiderschap.

Mijn weg in het karate
Natuurlijk kun je je persoonlijk leiderschap vergroten zonder karate. Op veel manieren. Wat ik beschreven heb is de flow die ik in het jiyu kumite ervaar, maar die je ook in een andere activiteit kunt vinden. Ik vond veel antwoorden in mijn weg in het karate. En die weg, verschilt niet zoveel als de weg van het leven zelf.

Zoals met alles: input is output.
Gaat je ontwikkeling in jouw ogen niet snel genoeg? Hoe meer aandacht, energie en tijd je in je karate steekt, hoe harder je gaat. Maar het helpt jouw weg niet te zien als een wedstrijd. Jouw weg is nu eenmaal jouw weg, op jouw tempo. En uit mijn ervaring is karate trainen het prettigst vanuit een staat van ontspanning waarbij je over langere perioden terugblikt op jouw vooruitgang.

Mijn conclusie? Zorg ervoor dat je een trainingsritme vindt die voor jou werkt, waarbij je je plezier voor karate blijft behouden. Dan komt die flow echt vanzelf.